Yeşilay Bilim Kurulu Üyesinden Uyarı: Ergenlikte Madde Kullanımı Riskleri

Yeşilay Bilim Kurulu Üyesi ve Çocuk Ergen Psikiyatristi Prof. Dr. Şaziye Senem Başgül, ergenlik döneminde kimlik mücadelesinin en yoğun yaşandığı zaman diliminde, aile içi sorunlar, akran baskısı, psikolojik sorunlar ve merak gibi faktörlerin madde kullanımını tetikleyebileceği konusunda uyarılarda bulundu.

Başgül, özellikle duygusal olarak destek alamayan gençlerin madde kullanımı riski altında olduğunu belirterek, sosyal medya, filmler, müzik videoları gibi kaynaklarda maddelerin cazip şekilde sunulmasının gençleri etkileyebileceğini vurguladı. Maddelerin zararları hakkında yeterli bilgiye sahip olmadan denemelerin kolaylaşabileceğini belirten Başgül, özellikle depresyon, anksiyete ve travma sonrasında madde kullanım riskinin arttığını ifade etti.

Madde Kullanımının Belirtilerine Dikkat!

Madde kullanımının ilk belirtilerinin genellikle davranışsal ve duygusal olarak ortaya çıktığını belirten Başgül, aileler için önemli uyarı işaretlerinden bazılarını şöyle sıraladı: ani başarısızlık, radikal arkadaş çevresi değişikliği, huzursuzluk, para isteme, yalnızlaşma, öfke patlamaları, aşırı neşe ya da depresyon gibi ruh hali değişimleri, fiziksel görünümde bozulmalar ve düzensiz gece uykuları.

Başgül, madde bağımlılığının genellikle ruhsal sorunlarla birlikte seyrettiğini ve tedavi yaklaşımının bu noktada önemli olduğunu vurguladı.

Ebeveynlerin Yaklaşımı Önemli

Madde kullanımından şüphelenen ailelerin öncelikle anlayışla yaklaşması gerektiğini belirten Prof. Dr. Başgül, bağımlılığın bir irade zayıflığı olduğu gibi yanlış inançlardan uzak durulması gerektiğini ifade etti. Aile terapisinin önemine de değinen Başgül, ailelerin uzmanlarla iş birliği içinde olması gerektiğini söyledi.

Başgül, erken dönemde başlatılan destekleyici müdahalelerin bağımlılık döngüsünü kırma konusunda etkili olduğunu belirtti.

Ruhsal Sorunlar ve Madde Kullanımı

Depresyon, anksiyete, bipolar bozukluk gibi ruhsal rahatsızlıkların madde kullanımına zemin hazırlayabileceğini belirten Başgül, bu sorunların uzmanlar tarafından birlikte ele alınması gerektiğini ifade etti.

Okul ve Sosyal Çevrenin Rolü

Bağımlılıkla mücadelede okulun ve sosyal çevrenin önemine dikkat çeken Başgül, öğretmenlerin öğrencilerdeki değişimleri zamanında fark ederek ailelerle iş birliği içinde hareket etmesi gerektiğini vurguladı. Okullarda riskli davranışları azaltmaya yönelik programların uygulanmasının önemine değinen Başgül, öğretmenlerin gençlere iyi bir örnek olması gerektiğini belirtti.

Ücretsiz Uzman Desteği YEDAM

Yeşilay Danışmanlık Merkezleri (YEDAM), gençlerde madde bağımlılığı konusunda ailelere ücretsiz danışmanlık hizmeti sunmaktadır. Türkiye genelindeki 105 merkez ve 115 YEDAM Danışma Hattı aracılığıyla gençlere ve ebeveynlere psikoterapi ve sosyal hizmet desteği sağlanmaktadır.

Uzman Desteği Zamanı

Madde kullanımının ciddileştiği durumlarda ve belirtilerin arttığı zamanlarda mutlaka uzman desteğine başvurulması gerektiğini belirten Başgül, erken dönemde alınacak profesyonel destekle uzun vadeli iyileşme sürecinin kolaylaşacağını ifade etti.